1forumm - FELSEFE NEDIR ?

FELSEFE NEDİR?
- Felsefe kişinin kendisini ve çevresini anlama, yorumlama, açıklama ve gerçeği arama çabasıdır.
FELSEFENİN GENEL ÖZELLİKLERİ
-   Felsefe, bilgi edinmeye değil bilgi aramaya yönelik bir faaliyettir.
-   Felsefede cevaplardan çok sorular önemlidir.
-   Felsefe, insanı ve evreni bir bütün halinde kavramaya çalışır.
-   Felsefe, bir bilin değildir ancak bütün bilimler felsefeden doğmuştur.
-   Felsefenin yöntemi her zaman için bilinçli, tutarlı, sistemli bir düşünme yöntemidir.
-   Felsefi sistemler kendi içerisinde tutarlıdır. Fakat genel- geçer bir niteliğe sahip değildirler.
FELSEFENİN YARARI
-   Felsefe kişide merak ve kuşku uyandırır.
-   Felsefe bilinçlenmeyi ve görüş açımızın gelişmesini sağlar.
-   Demokrasinin gelişmesini ve işlemesini sağlamaktadır.
-   Yeni bilim dallarının ortaya çıkmasını sağlar.
-   Felsefe insana hemen her konuda akıl yürütebilmesini sağlar.
BİLGİ ve BİLGİ TÜRLERİ
BİLGİ : Suje ile Obje arasındaki ilişki sonucunda elde edilen üründür.
İnsanın, bilgi elde etmesinde iki yetisi vardır :
1-   Düşünme
2-   Duyular yoluyla algılama gözlemleme
BİLGİ TÜRLERİ : Gündelik Bilgi , Dinsel Bilgi, Teknik Bilgi, Sanat Bilgisi , Bilimsel Bilgi , Felsefi Bilgi
Gündelik Bilgi: İnsanların gündelik hayatlarında en sıradan deneyimleri sonucunda elde etmiş oldukları bilgi türüdür. Özellikleri :
-   Tek tek olaylarla ilgilidir.
-   Sezgilere dayalı olarak ortaya çıkar.
-   Genelleştirilmiş bilgidir. Ancak gerçekliğinden söz edilemez.
-   Sonuçları kesin değildir ve sistemsiz bir yapıya sahiptir.
Dinsel Bilgi : Dinsel bilgide suje ile obje arasındaki ilişki inanç temeline dayanır. Bu bakımdan dinsel bilgide gerçekliğin kanıtlanmasına ihtiyaç yoktur. Özellikleri :
-   Varlığı inanç aracılığıyla ortaya koyar.
-   Tanrı, evren ve insana ilişkin tümel açıklamalar içerir.
-   Eleştiri ve tartışmaya kapalıdır. (dogmatiktir)
Teknik Bilgi : Doğal nesnelerin bilimsel bilgilerden yararlanılarak insan yaşamında kullanabilir halde getirilmesi sonucu elde edilen bilgi türüdür. Özellikler :
-   pratik yarara dayalı olarak oluşur.
-   İnsan yaşamını kolaylaştırmak amacına yöneliktir.
-   Bilimsel bilgi ile karşılıklı etkileşim içindedir.
Sanat Bilgisi : Sanat güzeli arayan gerçekliği simgelerle anlatmaya çalışan bir etkinliktir. Bu etkinlik duyguya ve sezgiye dayanır. Yetenek ve hayal gücü gerektirir. Özellikleri :
-   Sezgilere ve yaratıcı hayal hücüne dayanmaktadır.
-   Subjektiftir.
-   Amaç, estetik haz uyandırmaktır.
Bilimsel Bilgi : Bilimsel bilginin başlıca özelliği nesnel, kesin, genelleyici, eleştirel olmasıdır. Akla, gözleme, deney ve kanıta dayanır. Bilimsel bilgi üçe ayrılır.
1-   Formel Bilgi :
-   Yalnızca düşüncede var olan varlığı konu edinir.
-   Matematik, mantık, etik, değerler bu alana girer.
-   Tümden gelim yöntemini kullanır.
2-   Doğa Bilimleri :
-   Reel varlığı konu edinir.
-   Fizik, kimya, biyoloji, tıp ve yer bilimleri bu alana girer.
-   Temel özelliği olgusallıktır. ( Olgusallık : Yargıların doğrudan ya da dolaylı olarak gözlenebilir olanı dile getirmesidir.)
-   Tümevarım ( endüksiyon ) yöntemini kullanır.
3-   İnsan Bilimleri :
-   Konusu insan ve toplumdur.
-   Piskoloji, sosyoloji, tarih, siyaset ve coğrafya bu alana girer.
-   Anlama yöntemi kullanır.
-   Toplumsal olayları anlamamızı sağlar.

Felsefi Bilgi : Felsefi bilgi, insanın deneye dayanmadan yalnızca aklıyla, düşünme gücüyle kafasındaki sorulara cevap vermesidir. Özellikleri :
-   Tümel ve geneldir
-   Özü araştırır.
-   Akılcıdır.
-   Yöntemlidir.
-   Sistematik düzenlidir.
-   soru sormaya ve hayal gücüne dayalıdır.
FELSEFENİN DİĞER ALANLARLA İLİŞKİSİ
Felsefe İle Bilim Arasındaki Ortak Özellikler:
-   Akıl ve mantık ilkeleri kullanır.
-   Bilinçli yöntemli ve sisteme dayalıdır.
-   İlke ve yasalara ulaşmaya çalışırlar.
-   Merak ve anlama arzusundan doğmuştur.
Felsefe İle Bilim Arasındaki Farklar:
-   Kelsefe hem olgularla hemde değerlerle ilgilenirken bilim sadece olgularla ilgilenir.
-   Bilimin önermeleri doğrulanabilir ancak felsefenin önermeleri dar anlamda doğrulanamazlar.
-   Bilimlerde ön görüde bulunabiliriz ancak felsede bulunamayız.
Felsefe İle Din Arasındaki Ortak Özellikler:
-   Konuları insan ve evrendir.
-   Varlığı tümel olarak açıklarlar.
Felsefe İle Din Arasındaki Farklar :
-   Felsefi bilgiler akla dayanırken dinsel bilgiler inanca dayanır.
-   Felsefede soru sormak esastır ama dinde verilen cevaplara inanmak esastır.
-   Felsefe eleştiricidir din ise dogmatiktir.
Felsefe İle Sanat Arasındaki Ortak Özellik:
-   Varlığı, hayatı insanı yaratıcı bir zeka ile kavrar ve yorumlar.
Felsefe İle Sanat Arasındaki Fark :
-   Felsefe doğrulara dayanırken sanat duygusallığa dayanır.
BİLGİ FELSEFESİNİN TEMEL KAVRAMLARI
Doğruluk , Gerçekçilik , Temellendirme dir.
Doğruluk : Düşüncenin gerçekle bire bir uyuşmasıdır.
Gerçekçilik: Gerçek, bilinçten bağımsız olarak nesnel dünyada bulunan güneş, hava, taş gibi şeylerdir.
Temellendirme : Ortaya konan bir soru için dayanak, gerekçe, temel bulunmalıdır. Temellendirilmiş bir bilgi ölçütler aracılığıyla kazanılan bilgidir.
BİLGİ FELSEFESİNİN TEMEL PROBLEMLERİ :
-   Doğru Bilginin Mükün Olup Olmadığı
-   Doğru Bilginin Kaynağının Ne Olduğu
-   Doğru Bilginin Ölçütü Ve Sınırı Ne Olduğu
Problemleri bilgi felsefesinin en önemli problemleridir.
DOĞRU BİLGİNİN MÜKÜN OLUP OLMADIĞI PROBLEMİ:
-   doğru bilginin mümkün olduğu savunulan ( DOGMATİZM)
-   doğru bilginin mümkün olmadığı savunulan (SEPTİSİZM)
DOGMATİZM: Kesinliğinden hiçbir şekilde şüphe edilmeyendir. Dogmatizm de :
-   değişmez ve kesin bilgiler olduğu savunulur.
-   Akıl aracılığıyla elde edilen bilgiler kanıt aramaksızın üzerine her hangi bir inceleme ve eleştirme yapılmaksızın doğru olarak kabul edilir.
-   Doğmatizm temeli üzerinde rasyonalizm, emprizm, kritisizm, analitik felsefe, pozitivizm, sezgicilik, pragmatizm, fenomenoloji gibi felsefi akımlar doğmuştur.
SEPTİSİZM (şüphecilik): doğru bilginin mümkün olmadığı ve hiçbir şekilde bilgi elde edilemeyeceği savunulan akımdır.
-   septikler, insanın duygularının ve aklının yetersizliğinden dolayı doğru bilgiye ulaşılamayacağını savunurlar.
-    Belli bir doğruya ulaşmadan önce kuşku duymak zorunlu ve kaçınılmazdır.

BİLGİNİN KAYNAĞI PROBLEMİ : felsefe tarihi boyunca bilginin kaynağıyla ilgili dört temel görüş ortaya çıkmıştır. Bu görüşler :
Rasyonalizm (Akılcılık): Bilgi kaynağında aklın ve düşüncenin olduğunu savunan akımdır.
Emprizm(Deneycilik): Bilginin kaynagında algıların, duyuların , deneylerin ve gözlemlerin bulunduğunu savunan akımdır.
Kritisizm (Eleştiricilik): Bilginin kaynagında aklın ve deneyin bir arada bulunduğunu savunan akımdır.
Entüisyonizm (Sezgicilik) :Bilgi elde etmede aklın ve deneyin yetersiz olduğu insanın sadece sezgi aracılığıyla bilgi elde edebileceği savunulan akımlardır.
RASYONALİZM(AKILCILIK): Bilginin temel kaynağının akıl olduğunu savunulan akımdır. Rasyonalistlere göre bilgi zorunlu, kesin ve genel- geçer olmalıdır. Böyle bir bilgi ancak akılla elde edilebilir. Bilim modeli matematik ve mantıktır. Rasyonalistlere göre bilgi doğuştan gelmektedir. Doğuştan gelen bu bilgilere apriori bilgileri denir. ( --------------------------PLATON. FARABİ---------------------------- )
EMPRİZM (DENEYCİLİK): doğuştan zihnimizde hiçbir bilgi, düşünce ve ilke bulunmadığını, bilgilerimizin duyu ve algıdan geldiğini deneyden türediğini ileri süren felsefi akımdır. (-------------JOHN LACKE-------------)